Mleko kobiece a mleko krowie

Różnice w składzie chemicznym mleka kobiecego i mleka krowiego są znaczne (tab. 9). Zarówno jeden, jak i drugi pokarm powstawał przez całe wieki procesu ewolucji gatunków i przez wieki przystosowywany był do potrzeb tak różnych stworzeń, jakimi są człowiek i krowa. Mleko kobiece jest o wiele bogatsze w dobrze przyswajalny cukier — laktozę. Z laktozy, znajdującej się w 100 ml mleka kobiecego, otrzymujemy 40 kalorii, z laktozy mleka krowiego — 26 kalorii. Mleko krowie zawiera znacznie więcej białka i ok. 7 razy więcej kazeiny, która jest ciężko strawna i ścina się pod wpływem kwasu solnego w żołądku niemowlęcia w grube, twarde kłaczki. Mimo że białko w obu rodzajach mleka jest prawdopodobnie jednakowe biologicznie, to białka mleka krowiego są jednak odmiennego gatunku i wywołują wszelkiego rodzaju uczulenia w ustroju dziecka. Zawartość tłuszczu jest prawie taka sama w mleku kobiecym i krowim. Tłuszcz w mleku krowim jest rozproszony w duże, trudne do strawienia kuleczki, w mleku kobiecym natomiast kuleczki tłuszczu są bardzo małe, co znakomicie ułatwia dostęp enzymów trawiennych. Mleko kobiece posiada więcej wartościowych nienasyconych kwasów tłuszczowych, szczególnie kwasu linolowego. Stosunek w nim kwasów nasyconych do nienasyconych wynosi 48:52, a w mleku krowim — 65:35. Kwasy tłuszczowe nienasycone są lepiej przyswajalne niż nasycone, szczególnie wtedy, gdy zachodzi między nimi korzystna proporcja. Składników mineralnych jest w mleku krowim kilkakrotnie więcej niż w kobiecym, ale stosunek wapnia do fosforu kształtuje się niekorzystnie dla ustroju dziecka. Zawartość witamin w mleku krowim jest kilkakrotnie niższa niż w mleku kobiecym z wyjątkiem witamin A, E, C i PP. Ale mleko krowie po gotowaniu i przeróbkach technicznych i tak traci te witaminy.